ECCE(Early Childhood Care and
Education),
Prepared by Ministry of Woman and Child
Development,
Re-Edited this document by Podmeswar,
Note: This document is translated into Assamese through ‘Google Translate’, so if you cannot understand the translations or find any wrong then please follow the English version.
Suggestive Developmentally Appropriate Activities during Birth – Three Years
জন্মৰ
সময়ত বিকাশৰ বাবে উপযুক্ত কাৰ্য্যকলাপ – তিনি
বছৰ
Birth to 3 months / জন্মৰ
পৰা ৩ মাহলৈকে
Approximate Age / আনুমানিক বয়স |
Birth
to 3 months / জন্মৰ পৰা ৩ মাহলৈকে |
What
Children Do / শিশুৱে কি কৰে |
What
Children Need/ What Care Givers Provide for / শিশুৰ কি প্ৰয়োজন/
যত্ন লোৱাসকলে কি প্ৰদান কৰে |
•
Learn
about the world through all their senses / • তেওঁলোকৰ সকলো
ইন্দ্ৰিয়ৰ জৰিয়তে পৃথিৱীৰ বিষয়ে জানি লয় •
Track
people and objects with eyes / • চকুৰে মানুহ আৰু বস্তু অনুসৰণ কৰে •
Respond
to faces and bright colours / • মুখ আৰু উজ্জ্বল ৰঙৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনায় •
Reach,
discover hands and feet / • হাত-ভৰি পোৱা, আৱিষ্কাৰ কৰা •
Lift
head and turn toward sound / • মূৰটো তুলি শব্দৰ ফালে ঘূৰিবলৈ চেষ্টা কৰে •
Cry,
but are often soothed when held / • কান্দিব, কিন্তু ধৰিলে প্ৰায়ে
শান্ত হয় •
Begin
to smile / • হাঁহিবলৈ আৰম্ভ কৰে •
Begin
to develop a sense of self / • আত্মবোধ গঢ়ি তুলিবলৈ আৰম্ভ কৰে |
•
Protection
from physical danger / • শাৰীৰিক বিপদৰ পৰা সুৰক্ষা •
Adequate
nutrition (through exclusive breastfeeding is best) / • পৰ্যাপ্ত পুষ্টি (একচেটিয়া
স্তনপানৰ জৰিয়তে সৰ্বোত্তম) •
Adequate
health care (immunization, oral rehydration therapy as required, hygiene) / •
পৰ্যাপ্ত স্বাস্থ্যসেৱা (টিকাকৰণ, প্ৰয়োজন অনুসৰি মৌখিক পুনৰ
জলসিঞ্চন চিকিৎসা,
পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা) •
An
adult with whom to form an attachment / • এজন প্ৰাপ্তবয়স্ক যাৰ
লগত মোহ গঢ়ি তুলিব লাগে •
An
adult who can understand and respond to their signals / • এজন প্ৰাপ্তবয়স্ক
যিয়ে তেওঁলোকৰ সংকেত বুজিব পাৰে আৰু ইয়াৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাব পাৰে •
Things
to look at, touch, hear, smell, taste / • চাবলগীয়া, স্পৰ্শ কৰিবলগীয়া, শুনা, গোন্ধ লোৱা, সোৱাদ ল’বলগীয়া বস্তু •
To be
held, sung to and rocked / • ধৰি ৰখা, গান গোৱা আৰু জোকাৰি যোৱা •
Opportunities
for infant massage as it promotes health benefits, and encourages bonding / •
শিশুৰ মালিচৰ সুযোগ কাৰণ ই স্বাস্থ্য উপকাৰীতাক প্ৰসাৰিত কৰে, আৰু বন্ধনক উৎসাহিত
কৰে |
4 to 6 months / ৪ৰ
পৰা ৬ মাহ
Approximate Age / আনুমানিক বয়স |
4
to 6 months / ৪ৰ পৰা ৬ মাহ |
What
Children Do / শিশুৱে কি কৰে |
What
Children Need/ What Care Givers Provide for / শিশুৰ কি প্ৰয়োজন/
যত্ন লোৱাসকলে কি প্ৰদান কৰে |
•
Smile often
/ • সঘনাই হাঁহে •
Prefer
parents and older siblings / • পিতৃ-মাতৃ আৰু ডাঙৰ ভাই-ভনীক পছন্দ কৰে •
Repeat
actions with interesting results / • আকৰ্ষণীয় ফলাফলৰ সৈতে
কাৰ্য্যসমূহ পুনৰাবৃত্তি কৰে •
Listen
intently and respond when spoken to / • মনোযোগেৰে শুনিব আৰু
কথা পাতিলে সঁহাৰি দিয়ে •
Laugh,
gurgle, imitate Sounds / • হাঁহি, গুৰগুৰাই, শব্দ অনুকৰণ কৰে •
Explore
hands and feet / • হাত আৰু ভৰি অন্বেষণ কৰে •
Put
objects in mouth / • বস্তু মুখত লয় •
Sit
when propped, roll over, scoot, bounce / • বহিবলৈ লয়, সোনকালে এঠাইৰ পৰা আন
ঠাইলৈ যায়, ঠাইতে ঘূৰে, •
Grasp
objects without using thumb / • বুঢ়া আঙুলি ব্যৱহাৰ নকৰাকৈ বস্তু ধৰে |
All of the above, plus / ওপৰৰ সকলোবোৰ, প্লাছ •
Opportunities
to explore the world, play with a variety of Objects / • পৃথিৱীখন অন্বেষণ কৰাৰ
সুযোগ,
বিভিন্ন ধৰণৰ সৈতে খেলা বস্তু •
Appropriate
language stimulation / • উপযুক্ত ভাষাৰ উদ্দীপনা •
Focus on
Health, nutrition and early psycho social stimulation through free play and a
lot of adult child interaction. Egs.(infant games, traditional songs & syllables,
access to variety of play materials, individualized adult attention and interaction,
opportunities to explore, early introduction to stories, infant books,
drawings etc.) in safe, spacious and clean environment / • মুক্ত খেলা আৰু
প্ৰাপ্তবয়স্ক শিশুৰ বহুত পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে স্বাস্থ্য, পুষ্টি আৰু আৰম্ভণিৰ
মানসিক সামাজিক উদ্দীপনাত মনোনিৱেশ কৰা। Egs.(শিশুৰ খেল, পৰম্পৰাগত গীত আৰু
চিলেবল,
বিভিন্ন খেলৰ সামগ্ৰীৰ সুবিধা, ব্যক্তিগতকৃত প্ৰাপ্তবয়স্ক
মনোযোগ আৰু পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপ, অন্বেষণৰ সুযোগ, গল্প, শিশুৰ কিতাপ, অংকন আদিৰ আগতীয়া
পৰিচয়) নিৰাপদ,
বিশাল আৰু পৰিষ্কাৰ পৰিৱেশত •
Play
and interact with children frequently to stimulate their cognitive, language,
social, and motor development. / • শিশুৰ জ্ঞান, ভাষা, সামাজিক, আৰু চলনশীল বিকাশক
উদ্দীপিত কৰিবলৈ সঘনাই খেলা-ধূলা কৰা আৰু মত বিনিময় কৰা। •
Exposure
to music and rocking. / • সংগীত আৰু ৰকিঙৰ সংস্পৰ্শ। • Calling
child by name to develop self-identity. / • আত্মপৰিচয় গঢ়ি
তুলিবলৈ শিশুক নামেৰে মাতিব। |
7 to 12 months
৭ৰ পৰা ১২ মাহ
Approximate
Age / আনুমানিক বয়স |
7 to 12 months / ৭ৰ পৰা ১২ মাহ |
What Children Do / শিশুৱে কি কৰে |
What Children Need/ What Care Givers
Provide for / শিশুৰ কি প্ৰয়োজন/ যত্ন লোৱাসকলে কি প্ৰদান কৰে |
•
Remember
simple Events / • সহজ ঘটনাবোৰ মনত ৰাখে •
Identify
themselves, body parts, familiar voices / • নিজকে, শৰীৰৰ অংগক, চিনাকি কণ্ঠক বা মাতক
চিনাক্ত কৰে •
Understand
own name, other common words / • নিজৰ নাম, অন্যান্য সাধাৰণ শব্দ বুজিবলৈ
চেষ্টা কৰে •
Say
first meaningful words / • প্ৰথমে অৰ্থপূৰ্ণ শব্দ কোৱা •
Explore,
bang, shake objects / • বস্তু অন্বেষণ, বেং, জোকাৰি যোৱা •
Find
hidden objects, put objects in containers / • লুকাই থকা বস্তু
বিচাৰি উলিয়াই,
বস্তু পাত্ৰত ৰাখে •
Sit
alone / • অকলে বহিবলৈ শিকে •
Creep,
pull themselves up to stand, walk / • বগাই যায়, থিয় হ’বলৈ নিজকে ওপৰলৈ টানে, খোজ কাঢ়িব শিকে •
May
seem shy or upset with strangers / • অচিনাকি মানুহৰ লগত লাজ লগা
বা বিচলিত যেন লাগিব পাৰে |
All of the above, plus / ওপৰৰ সকলোবোৰ, প্লাছ •
Respond
to the child’s nutritional requirements by providing appropriate quantity and
quality of food. / • উপযুক্ত পৰিমাণ আৰু মানসম্পন্ন খাদ্য যোগান ধৰি শিশুৰ
পুষ্টিৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱা। •
Introduction
of supplementary foods / • পৰিপূৰক খাদ্যৰ প্ৰৱৰ্তন •
A safe
environment to explore / • অন্বেষণ কৰিবলৈ এটা নিৰাপদ পৰিৱেশ •
Conducting
variety of activities with children and giving space to explore according to
one’s innate interests. / • শিশুৰ সৈতে বিভিন্ন ধৰণৰ কাৰ্য্যকলাপ চলোৱা আৰু
নিজৰ জন্মগত আগ্ৰহ অনুসৰি অন্বেষণ কৰিবলৈ ঠাই দিয়া। •
Developing
self-confidence through providing enough opportunities to explore, touch,
taste, smell and respond to the environment. / • পৰিৱেশ অন্বেষণ, স্পৰ্শ, সোৱাদ, গোন্ধ আৰু প্ৰতি
সঁহাৰি জনোৱাৰ পৰ্যাপ্ত সুযোগ প্ৰদানৰ জৰিয়তে আত্মবিশ্বাস গঢ়ি তোলা। •
Cleaning
children and washing their hands at regular intervals to promote good hygiene
and inculcate healthy practices. / • শিশুৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা
আৰু নিয়মীয়াকৈ হাত ধুই ভাল পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা বৃদ্ধি আৰু স্বাস্থ্যসন্মত
পদ্ধতিৰ জ্ঞান প্ৰদান কৰা। •
Regular
and constant positive interaction with children to promote development of
language, imagination, manipulation, concepts with activities like clapping,
peek-aboo, push and pull toys, rolling hands, reading picture books, singing
lullabies and rhymes etc… / • শিশুৰ সৈতে নিয়মিত আৰু অহৰহ ইতিবাচক পাৰস্পৰিক
ক্ৰিয়া-কলাপ,
ভাষা,
কল্পনা,
হেতালি খেলা,
হাত চাপৰি বজোৱা,
উকি-আবু,
খেলনা ঠেলি আৰু টানি,
হাত গুড়ি কৰা,
ছবিৰ কিতাপ পঢ়া,
লুলাবি আৰু ছন্দ গোৱা আদিৰ দৰে কাৰ্য্যকলাপৰ সৈতে ধাৰণাসমূহৰ বিকাশৰ বাবে... •
Opportunities
to hear stories, be read to / • গল্প শুনিবলৈ সুযোগ, পঢ়া হওক •
Establishing
bonding and warm relationship with children and building trust by giving lots
of love, care and affection and praising child’s achievements / শিশুৰ সৈতে বন্ধন আৰু
উষ্ণ সম্পৰ্ক স্থাপন কৰা আৰু বহুত মৰম, যত্ন আৰু মৰম দি আস্থা গঢ়ি
তোলা আৰু শিশুৰ কৃতিত্বৰ প্ৰশংসা কৰা |
1 to 2 years
১ৰ পৰা ২ বছৰ
Approximate Age / আনুমানিক বয়স |
1
to 2 years / ১ৰ পৰা ২ বছৰ |
What
Children Do / শিশুৱে কি কৰে |
What
Children Need/ What Care Givers Provide for / শিশুৰ কি প্ৰয়োজন/
যত্ন লোৱাসকলে কি প্ৰদান কৰে |
•
Imitate
adult actions / • প্ৰাপ্তবয়স্কৰ কাৰ্য্য অনুকৰণ কৰে •
Speak
and understand words and ideas / • শব্দ আৰু ধাৰণা ক’ব আৰু বুজিবলৈ ধৰে •
Enjoy
stories and experimenting with Objects / • গল্প আৰু বস্তুৰ সৈতে
উপভোগ কৰে •
Walk
steadily, climb stairs, run / • স্থিৰভাৱে খোজ কাঢ়িব, চিৰি বগাব, দৌৰিব •
Assert
independence, but prefer familiar People / • স্বাধীনতা দাবী কৰে, কিন্তু চিনাকি মানুহক পছন্দ কৰে •
Recognize
ownership of objects / • বস্তুৰ মালিকীস্বত্ব স্বীকৃতি দিয়া •
Develop
friendships / • বন্ধুত্ব গঢ়ি তোলা •
Solve
problems / • সমস্যা সমাধান কৰা •
Show
pride in Accomplishments / • সাফল্যৰ ওপৰত গৌৰৱ দেখুৱাই •
Like
to help with tasks / • কামত সহায় কৰিবলৈ ভাল পায় • Begin
pretend play / • লুকা-ভাকু বা অভিনয় ধৰণৰ খেলা আৰম্ভ কৰে |
In addition to the
above: / ওপৰৰ কথাবোৰৰ উপৰিও: •
Health
care must also include deworming if required / • প্ৰয়োজন হ’লে স্বাস্থ্যসেৱাৰ
ভিতৰত কৃমিনাশক ব্যৱস্থাও অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব লাগিব •
Support
in acquiring new motor, language, thinking skills / • নতুন মটৰ, ভাষা, চিন্তাৰ দক্ষতা আহৰণত
সহায় •
A
chance to develop some independence / • কিছু স্বাধীনতা গঢ়ি
তোলাৰ সুযোগ •
Help
in learning how to control their own behavior / • নিজৰ আচৰণ কেনেকৈ
নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব লাগে সেই বিষয়ে শিকিবলৈ সহায় কৰা •
Opportunities
to begin to learn to care for themselves / • নিজৰ যত্ন ল’বলৈ শিকিবলৈ আৰম্ভ
কৰাৰ সুযোগ •
Opportunities
for play and exploration / • খেলা-ধূলা আৰু অন্বেষণৰ সুযোগ •
Play
with other children / • আন শিশুৰ সৈতে খেলা •
Read
to/tell stories daily / • দৈনিক কাহিনী পঢ়ক/কোৱা •
Provide
opportunities to establish contact and engage with other children and adults
to promote a sense of self and social development / • আত্ম আৰু সামাজিক
বিকাশৰ অনুভূতি বৃদ্ধি কৰিবলৈ অন্য শিশু আৰু প্ৰাপ্তবয়স্কৰ সৈতে যোগাযোগ স্থাপন
আৰু জড়িত হোৱাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰা |
2 to 3 years / ২ৰ
পৰা ৩ বছৰ
Approximate
Age / আনুমানিক বয়স |
2
to 3 years / ২ৰ পৰা ৩ বছৰ |
What
Children Do / শিশুৱে কি কৰে |
What
Children Need/ What Care Givers Provide for / শিশুৰ কি প্ৰয়োজন/
যত্ন লোৱাসকলে কি প্ৰদান কৰে |
•
Enjoy
learning new skills / • নতুন দক্ষতা শিকি আনন্দ লয় •
Learn
language rapidly / • ভাষা দ্ৰুতভাৱে শিকি লয় •
Are
always on the go / • সদায় যাত্ৰাত থাকে •
Gain
control of hands and fingers / • হাত আৰু আঙুলিৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ লাভ কৰে •
Are
easily frustrated / • সহজেই হতাশ হয় •
Act
more independent, but are still dependent / • অধিক স্বাধীনভাৱে কাম
কৰে, কিন্তু তথাপিও
নিৰ্ভৰশীল হয় • Act
out familiar scenes / • চিনাকি দৃশ্যৰ অভিনয় কৰা |
In addition to the
above: / ওপৰৰ কথাবোৰৰ উপৰিও: •
Opportunities
to children to dress themselves, use toilets, wash hands, brush teeth, comb
hair etc. / • শিশুসকলক সাজ-পোছাক পৰিধান কৰা, শৌচাগাৰ ব্যৱহাৰ কৰা, হাত ধোৱা, দাঁত ব্ৰাছ কৰা, চুলি কম্বল কৰা আদিৰ
সুযোগ। •
Providing
children with objects that encourage sorting, matching, imagining, pushing,
pulling etc. / • শিশুসকলক এনে বস্তু প্ৰদান কৰা যিয়ে ভাগ-বতৰা, মিলন, কল্পনা, ঠেলি, টানি ইত্যাদিক উৎসাহিত
কৰে। •
Naming
body parts and other common objects in and around child’s environment. / • শিশুৰ পৰিৱেশ আৰু
ইয়াৰ আশে-পাশে থকা শৰীৰৰ অংগ আৰু অন্যান্য সাধাৰণ বস্তুৰ নামকৰণ। •
Provide
opportunity to make choices and engage in different tasks / • বাছনি কৰাৰ সুযোগ
প্ৰদান কৰা আৰু বিভিন্ন কামত নিয়োজিত কৰা •
Giving
opportunities to learn think and understand from concrete to abstract. / • কংক্ৰিটৰ পৰা
বিমূৰ্তলৈকে চিন্তা আৰু বুজিবলৈ শিকিবলৈ সুযোগ দিয়া। •
Opportunities
to listen and articulate short stories and rhymes, indulge in imaginative
play and simple problem solving activities / • চুটিগল্প আৰু ছন্দ
শুনিবলৈ আৰু আৰ্টিকুলেট কৰাৰ সুযোগ, কল্পনাপ্ৰসূত খেলা-ধূলা আৰু
সৰল সমস্যা সমাধানৰ কাৰ্য্যকলাপত লিপ্ত কৰা •
Identifying
and giving special attention to ‘at risk’ children. Developmental screening
of all children is essential to provide critical intervention that allows opportunities
for children’s development / • ‘বিপদজনক’ শিশুক চিনাক্ত কৰি বিশেষ
গুৰুত্ব দিয়া। শিশুৰ বিকাশৰ সুযোগ প্ৰদান কৰা, জটিল হস্তক্ষেপ প্ৰদান কৰিবলৈ
সকলো শিশুৰ বিকাশৰ পৰীক্ষা অতি প্ৰয়োজনীয় •
Early
identification of impairments/disabilities and initiating medical
intervention and parent counselling and parent training to provide necessary
stimulation is necessary for supporting children with disabilities and developmental
delay / • অক্ষমতা/অক্ষমতাসমূহৰ আগতীয়া চিনাক্তকৰণ আৰু চিকিৎসাৰ হস্তক্ষেপ আৰু
অভিভাৱকৰ পৰামৰ্শ আৰু অভিভাৱক প্ৰশিক্ষণ আৰম্ভ কৰি প্ৰয়োজনীয় উদ্দীপনা প্ৰদান
কৰাটো অক্ষমতা আৰু বিকাশৰ পলম হোৱা শিশুসকলক সহায় কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় |
Source: Adapted from Kaul, 2009,NAEYC, 1985, 1995 and
Donhue- Colletta (1992)
/ উৎস: কৌল, ২০০৯,এনএইইচি, ১৯৮৫, ১৯৯৫
আৰু ডনহুৱে- কলেটা (১৯৯২)ৰ পৰা সংকলিত
Suggested
Developmentally Appropriate Activities for 3-6 years / ৩-৬
বছৰৰ বাবে উন্নয়নমূলকভাৱে উপযুক্ত কাৰ্য্যকলাপৰ পৰামৰ্শ দিয়া হৈছে
3 to 5 years / ৩ৰ
পৰা ৫ বছৰ
Approximate Age / আনুমানিক বয়স |
3
to 5 years / ৩ৰ পৰা ৫ বছৰ |
What
Children Do / শিশুৱে কি কৰে |
What
Children Need/ What Care Givers Provide for / শিশুৰ কি প্ৰয়োজন/
যত্ন লোৱাসকলে কি প্ৰদান কৰে |
•
Enjoy
learning new Skills / • নতুন দক্ষতা শিকি আনন্দ লয় •
Learn
language Rapidly / • ভাষা দ্ৰুতভাৱে শিকা আৰম্ভ কৰে •
Are
always on the go / • সদায় যাত্ৰাত থাকে •
Gain
control of hands and fingers / • হাত আৰু আঙুলিৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ লাভ কৰে •
Are easily
frustrated / • সহজেই হতাশ হয় •
Act
more independent, but are still dependent / • অধিক স্বাধীনভাৱে কাম
কৰে, কিন্তু তথাপিও
নিৰ্ভৰশীল হয় •
Act
out familiar Scenes / • চিনাকি দৃশ্যবোৰ অভিনয় কৰে •
Have a
longer attention span / • মনোযোগৰ সময় বৃদ্ধি হ’ব ধৰে •
Act
silly, boisterous / • দুষ্টালি কৰে, উত্তাল ধৰণৰ কাম কৰে •
Talk a
lot, ask many questions / • বহুত কথা কয়, বহুত প্ৰশ্ন কৰে •
Want
real adult things / • প্ৰকৃত প্ৰাপ্তবয়স্কৰ বস্তু বিচাৰে •
Keep
art projects / • কলা প্ৰকল্প গঢ়ে •
Test physical
skills and courage with caution / • শাৰীৰিক দক্ষতা আৰু সাহস
সাৱধানে পৰীক্ষা কৰে •
Reveal
feeling in dramatic play / • নাটকীয় খেলত অনুভৱ প্ৰকাশ কৰে •
Like
to play with friends, do not like to Lose / • বন্ধুৰ সৈতে খেলি ভাল
পায়, হেৰুৱাবলৈ ভাল নাপায় •
Share
and take turns Sometimes / • শ্বেয়াৰ কৰে আৰু কেতিয়াবা পাল পাতি লয় |
•
Opportunities
to develop fine motor skills / • ফাইন মটৰ দক্ষতা বিকাশৰ সুযোগ •
Hands-on
exploration for learning through action / • কাৰ্য্যৰ জৰিয়তে
শিক্ষণৰ বাবে হাতে কামে কৰা অন্বেষণ •
Providing
children with objects that encourage sorting, matching, imagining, pushing,
pulling etc. / • শিশুসকলক এনে বস্তু প্ৰদান কৰা যিয়ে ভাগ-বতৰা, মিলন, কল্পনা, ঠেলি, টানি ইত্যাদিক উৎসাহিত
কৰে। •
Opportunities
to children to dress themselves, use toilets, wash hands, brush teeth, comb
hair etc. / • শিশুসকলক সাজ-পোছাক পৰিধান কৰা, শৌচাগাৰ ব্যৱহাৰ কৰা, হাত ধোৱা, দাঁত ব্ৰাছ কৰা, চুলি কম্বল কৰা আদিৰ
সুযোগ। •
Naming
body parts and other common objects in and around child’s environment / • শিশুৰ পৰিৱেশ আৰু
ইয়াৰ আশে-পাশে থকা শৰীৰৰ অংগ আৰু অন্যান্য সাধাৰণ বস্তুৰ নামকৰণ •
Giving
opportunities to learn think and understand from concrete to abstract. / • কংক্ৰিটৰ পৰা
বিমূৰ্তলৈকে চিন্তা আৰু বুজিবলৈ শিকিবলৈ সুযোগ দিয়া। •
Encouragement
of language through listening to music, talking, reading, singing / • সংগীত শুনা, কথা কোৱা, পঢ়া, গান গোৱাৰ জৰিয়তে
ভাষাক উৎসাহিত কৰা •
Opportunities
to listen to stories, learn rhymes, indulge in imaginative play, ask
questions, do simple problem solving, experiment to promote active and
interactive learning and generally have a ‘feel good’ experience for a
positive self image / • গল্প শুনিবলৈ, ছন্দ শিকিবলৈ, কল্পনাপ্ৰসূত খেলত
লিপ্ত হোৱাৰ সুযোগ,
প্ৰশ্ন কৰা,
সৰল সমস্যা সমাধান কৰা, সক্ৰিয় আৰু পাৰস্পৰিক শিক্ষণক প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ
পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰা আৰু সাধাৰণতে ইতিবাচক আত্ম-ভাবমূৰ্তিৰ বাবে ‘ভাল অনুভৱ’ অভিজ্ঞতা লাভ কৰোৱা •
Emergent
literacy activities like phonological awareness, exposure to environmental
print; sight vocabulary; experiential writing by creating pretend and real
letters and by organizing scribbles and marks on paper / • ধ্বনিতাত্ত্বিক সজাগতা, পৰিৱেশগত ছপাৰ
সংস্পৰ্শৰ দৰে উদীয়মান সাক্ষৰতা কাৰ্য্যকলাপ; দৃষ্টিশক্তিৰ
শব্দভাণ্ডাৰ;
অভিনয় আৰু বাস্তৱ আখৰ সৃষ্টি কৰি আৰু কাগজত লিখা আৰু চিহ্ন সংগঠিত কৰি
অভিজ্ঞতাভিত্তিক লিখা •
Experimentation
with pre-writing and pre-reading skills / • প্ৰি-ৰাইটিং আৰু
প্ৰি-ৰিডিং দক্ষতাৰ সৈতে পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰা •
Opportunities
for self-expression (drawing, painting, work with clay or mud), encouraging
creativity / • আত্মপ্ৰকাশৰ সুযোগ (চিত্ৰ অংকন, ছবি অঁকা, মাটি বা বোকাৰে কাম
কৰা), সৃষ্টিশীলতাক উৎসাহিত
কৰা •
Encourage
Rhythmic movement / • ছন্দময় গতিবিধিক উৎসাহিত কৰা •
Opportunities
to learn cooperation, helping, sharing / • সহযোগিতা, সহায় কৰা, ভাগ-বতৰা কৰা শিকাৰ
সুযোগ •
Opportunities
for taking responsibility and making choices / • দায়িত্ব লোৱা আৰু
বাছনি কৰাৰ সুযোগ •
Encouragement
to develop self-control, cooperation, persistence in completing projects / • আত্মনিয়ন্ত্ৰণ, সহযোগিতা, প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণ কৰাৰ
ক্ষেত্ৰত অধ্যৱসায় গঢ়ি তুলিবলৈ উৎসাহিত কৰা •
Support
for their sense of self-worth and pride in Accomplishments / • তেওঁলোকৰ আত্মমূল্যবোধ
আৰু সাফল্যৰ প্ৰতি গৌৰৱৰ বাবে সমৰ্থন •
Activities
which will develop a positive sense of mastery / • যিবোৰ কাৰ্য্যকলাপে
আয়ত্তৰ ইতিবাচক অনুভূতি গঢ়ি তুলিব •
Identifying
and giving special attention to ‘at risk’ children./ • ‘বিপদজনক’ শিশুক চিনাক্ত কৰি বিশেষ
গুৰুত্ব দিয়া। Developmental
screening of all children is essential to provide critical intervention that
allows opportunities for children’s development / শিশুৰ বিকাশৰ সুযোগ
প্ৰদান কৰা জটিল হস্তক্ষেপ প্ৰদান কৰিবলৈ সকলো শিশুৰ বিকাশৰ পৰীক্ষা অতি
প্ৰয়োজনীয় •
Early
identification of impairments/disabilities and initiating medical intervention
and parent counselling and parent training to provide necessary stimulation
is necessary for supporting children with disabilities and developmental
delay / • অক্ষমতা/অক্ষমতাসমূহৰ আগতীয়া চিনাক্তকৰণ আৰু চিকিৎসাৰ হস্তক্ষেপ আৰু
অভিভাৱকৰ পৰামৰ্শ আৰু অভিভাৱক প্ৰশিক্ষণ আৰম্ভ কৰি প্ৰয়োজনীয় উদ্দীপনা প্ৰদান
কৰাটো অক্ষমতা আৰু বিকাশৰ পলম হোৱা শিশুসকলক সহায় কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় •
Continuous
opportunities, more free but some guided, for adult – child, child to child
interaction and interaction with play materials and environment through a
variety of individual, small group and large group activities. / • প্ৰাপ্তবয়স্ক – শিশু, শিশুৰ পৰা শিশুলৈ
বিভিন্ন ধৰণৰ ব্যক্তিগত,
সৰু গোট আৰু বৃহৎ গোটৰ কাৰ্য্যকলাপৰ জৰিয়তে খেলাৰ সামগ্ৰী আৰু পৰিৱেশৰ সৈতে
পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপ আৰু পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপৰ বাবে নিৰন্তৰ সুযোগ, অধিক বিনামূলীয়া
কিন্তু কিছুমান নিৰ্দেশনা প্রদান কৰা । |
5 to 6 years / ৫ৰ
পৰা ৬ বছৰ
Approximate Age / আনুমানিক বয়স |
5
to 6 years / ৫ৰ পৰা ৬ বছৰ |
What
Children Do / শিশুৱে কি কৰে |
What
Children Need/ What Care Givers Provide for / শিশুৰ কি প্ৰয়োজন/
যত্ন লোৱাসকলে কি প্ৰদান কৰে |
•
Have a
longer attention Span / • মনোযোগৰ সময় দীঘলীয়া হয় •
Talk a
lot, ask many questions / • বহুত কথা কয়, বহুত প্ৰশ্ন কৰে •
Want
real adult things / • প্ৰকৃত প্ৰাপ্তবয়স্ক বস্তু বিচাৰে •
Naturally
curious, and have an incredible capacity and desire to learn. / • স্বাভাৱিকতে কৌতুহলী, আৰু শিকিবলৈ
অবিশ্বাস্য ক্ষমতা আৰু ইচ্ছা থাকে । •
Explore
and experiment through their senses as they discover the world around them /
• তেওঁলোকে নিজৰ চৌপাশৰ জগতখন আৱিষ্কাৰ কৰাৰ লগে লগে তেওঁলোকৰ ইন্দ্ৰিয়ৰ
জৰিয়তে অন্বেষণ আৰু পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰে •
Keep
art projects / • কলা প্ৰকল্প ৰাখে •
Test
physical skills and courage with caution / • শাৰীৰিক দক্ষতা আৰু
সাহস সাৱধানে পৰীক্ষা কৰে •
Reveal
feeling in dramatic play / • নাটকীয় খেলত অনুভৱ প্ৰকাশ কৰে •
Like
to play with friends, do not like to lose / • বন্ধুৰ লগত খেলি ভাল
পায়, হেৰুৱাই ভাল নাপায় •
Become
independent and gain more self control / • স্বাধীন হয় আৰু অধিক
আত্মনিয়ন্ত্ৰণ লাভ কৰে |
In addition to the
above: / ওপৰৰ কথাবোৰৰ উপৰিও: •
Increasing
ratio of adult guided vs. free play activities, and more of large group
activities and focused more on specific school readiness, with increasing
complexity in all of above. / • প্ৰাপ্তবয়স্কৰ নিৰ্দেশিত বনাম মুক্ত খেলা
কাৰ্য্যকলাপৰ অনুপাত বৃদ্ধি, আৰু বৃহৎ গোটৰ কাৰ্য্যকলাপৰ অধিক আৰু নিৰ্দিষ্ট
বিদ্যালয়ৰ প্ৰস্তুতিৰ ওপৰত অধিক মনোনিৱেশ কৰা •
Reading
Readiness: e.g. picture –sound matching, shapes, phonetics; increasing
vocabulary; verbal expression, developing bond with an interest in reading through
picture books, storytelling, charts etc / • পঢ়াৰ প্ৰস্তুতি:
যেনে- ছবি –ধ্বনিৰ মিল, আকৃতি, ধ্বনিবিজ্ঞান; শব্দভাণ্ডাৰ বৃদ্ধি
কৰা; মৌখিক প্ৰকাশ, ছবিৰ কিতাপ, গল্প কোৱা, চাৰ্ট আদিৰ জৰিয়তে
পঢ়াৰ প্ৰতি আগ্ৰহৰ সৈতে বন্ধন গঢ়ি তোলা •
Writing
Readiness: e.g. eye hand coordination, interest in writing, left to right
directionality / • লিখাৰ প্ৰস্তুতি: যেনে- চকুৰ হাতৰ সমন্বয়, লিখাৰ প্ৰতি আগ্ৰহ, বাওঁফালৰ পৰা সোঁফালে
দিশগততা •
Math:
Develop skills in sorting and classification according to one or two
attributes, seriation, pattern identification/ pattern making , reasoning,
problem solving, forming concepts: pre-number, number concepts, observing and
describing shape and space concepts using appropriate vocabulary, counting
objects, counting groups and comparing groups using the terms more, fewer or
same; understanding of computation / • গণিত: এটা বা দুটা বৈশিষ্ট্য
অনুসৰি সজাই পৰাই আৰু শ্ৰেণীবিভাজন কৰাৰ দক্ষতা বিকাশ কৰা, ক্ৰমবিন্যাস, আৰ্হি চিনাক্তকৰণ/
আৰ্হি নিৰ্মাণ ,
যুক্তি,
সমস্যা সমাধান,
ধাৰণা গঠন: প্ৰি-সংখ্যা, সংখ্যাৰ ধাৰণা, উপযুক্ত শব্দভাণ্ডাৰ ব্যৱহাৰ
কৰি আকৃতি আৰু স্থানৰ ধাৰণা পৰ্যবেক্ষণ আৰু বৰ্ণনা কৰা, বস্তু গণনা কৰা, গোট গণনা কৰা আৰু অধিক, কম বা একে শব্দ
ব্যৱহাৰ কৰি গোট তুলনা কৰা; গণনাৰ বুজাবুজি •
Physical
and Motor development : Build body awareness, strength and coordination
through locomotor activities like running, walking etc.; stability activities
like jumping, beam balance walking etc.; manipulative skills like catching, throwing,
kicking etc.; and movement and physical fitness activities / • শাৰীৰিক আৰু চলন-ফুৰণৰ
বিকাশ : দৌৰা,
খোজ কঢ়া আদিৰ দৰে গতিশীল কাৰ্য্যকলাপৰ জৰিয়তে শৰীৰৰ সজাগতা, শক্তি আৰু সমন্বয়
গঢ়ি তোলা;
জাম্পিং,
বিম বেলেন্স ৱাকিং আদিৰ দৰে স্থিৰতা কাৰ্য্যকলাপ; ধৰা, নিক্ষেপ কৰা, লাথি মাৰি আদিৰ দৰে
হেতালি খেলা দক্ষতা;
আৰু গতিবিধি আৰু শাৰীৰিক ফিটনেছ কাৰ্য্যকলাপ •
Creativity
and aesthetic appreciation: Use imagination and creativity to design
and perform music and dance. / • সৃষ্টিশীলতা আৰু নান্দনিক প্ৰশংসা: সংগীত আৰু
নৃত্যৰ ডিজাইন আৰু পৰিবেশন কৰিবলৈ কল্পনা আৰু সৃষ্টিশীলতা ব্যৱহাৰ কৰা। •
Social
Emotional- Positive self identity, confidence and independence, manage
own feelings and needs. / • সামাজিক আৱেগিক- ইতিবাচক আত্মপৰিচয়, আত্মবিশ্বাস আৰু
স্বাধীনতা,
নিজৰ অনুভৱ আৰু প্ৰয়োজনীয়তা পৰিচালনা কৰা। |
•
Children’s
whose growth is faltering, at any age / • কিছুমান শিশুৰ
বৃদ্ধি-বিকাশত সাল-সলনি বা কমকৈ হ’ব পাৰে •
Child
does not respond to stimulation and attention / • কিছুমান শিশুৱে
উদ্দীপনা আৰু মনোযোগৰ প্ৰতি কোনো সঁহাৰি নিদিব পাৰে |
•
Caregivers
who know when to seek help and how to provide a caring and loving
environment. / • কেতিয়া সহায় বিচাৰিব লাগে আৰু কেনেকৈ যত্নশীল আৰু মৰমৰ
পৰিৱেশ প্ৰদান কৰিব লাগে সেই বিষয়ে যত্ন লোৱা লোকৰ পৰা জানি লোৱা । •
Extra
time from caregivers, playing and talking, and massaging the child’s body. /
• যত্ন লোৱা লোকৰ পৰা অতিৰিক্ত সময়, খেলা-ধূলা আৰু কথা পতা, আৰু শিশুৰ শৰীৰত কেনেদৰে
মালিচ কৰিবলৈ লাগে শিকি লৈ প্রয়োগ কৰা । •
Encouragement
to play and interact with other children. / • আন শিশুৰ সৈতে
খেলা-ধূলা আৰু মত বিনিময় কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা। |
Source: Adapted from Kaul, 2009,NAEYC, 1985,
1995 and Donhue- Colletta (1992)
উৎস: কৌল, ২০০৯,এনএইইচি, ১৯৮৫, ১৯৯৫ আৰু ডনহুৱে- কলেটা (১৯৯২)ৰ পৰা সংকলিত
‘ৰাষ্টীয় শিক্ষা নীতি ২০২০’,
‘ৰাষ্টীয় শিক্ষা নীতি ২০২০’, ‘নিপুন
অসম’ আৰু ‘প্রাক্ প্রাথমিক শিশুৰ যতন-শিক্ষা’, এই বিষয়কেইটাৰ আলোচনা কৰা হয় আৰু
ইয়াৰ মূল ফৰ্মূ্লা ৫+৩+৩+৪ৰ বিষয়ে এনেদৰে ব্যাখ্যা আগবঢ়োৱা হয় ।
৫+৩+৩+৪
প্রথম ৫-
৩ বছৰ বয়সৰ পৰা ৪ বছৰ বয়সলৈ – অংকুৰ
শ্রেণী, নামভৰ্তিঃ অংগনবাদী কেন্দ্র,
৪ বছৰ বয়সৰ পৰা ৫ বছৰ বয়সলৈ – মুকুল
শ্রেণী, অংগনবাদী কেন্দ্র,
৫ বয়সৰ পৰা ৬ বছৰ বয়সলৈ – কানন
শ্রেণী বা ‘ক’ শ্রেণী (KG),
অংগনবাদী কেন্দ্র নতুবা ‘ক’ শ্রেণী
উপলব্ধ প্রাথমিক বিদ্যালয়ত নামভৰ্তি,
৬ বছৰ বয়স – প্রথম শ্রেণী (Class 1),
৭ বছৰ বয়স – দ্বিতীয় শ্রেণী (Class 2) ।
অর্থাৎ এইয়া হৈছে
প্রথম ‘৫’, য’ত শিক্ষার্থীসকলে বা শিশুসকলে ‘প্রাক্ প্রাথমিক শিশুৰ যতন আৰু
শিক্ষা’ৰ বাবে খেলাৰ মাধ্যমেৰে শিকাৰ সুযোগ (Play with Learn) পোৱাৰ
লগতে যাতে ‘মৌলিক/বুনিয়াদী সাক্ষৰতা আৰু সংখ্যা’ জ্ঞান (FLN) (Foundational
Literacy and Numeracy), লাভ কৰে তাৰ ব্যৱস্থা আমি সকলোৱে কৰিব
লাগিব ।
দ্বিতীয় ‘NEP-2020’ৰ ‘৩’-
৮ বছৰ বয়স – তৃতীয় শ্রেণী (Class 3),
৯ বছৰ বয়স – চতুর্থ শ্রেণী (Class 4),
১০ বছৰ বয়স – পঞ্চম শ্রেণী (Class 5),
অর্থাৎ এই সময়ছোৱাত
তৃতীয় শ্রেণীত ‘মৌলিক/বুনিয়াদী সাক্ষৰতা আৰু সংখ্যা’জ্ঞান আৰু চতুর্থ-পঞ্চম
শ্রেনীত যাতে প্রাথমিক শিক্ষাৰ জ্ঞান লাভ কৰিব লাগে । লগতে, এই বিষয়ে আমি সকলোৱে
সিদ্ধান্ত লওঁ যে এই সময়ছোৱাৰ ভিতৰত এগৰাকী ছাত্র-ছাত্রী যাতে পঢ়িব পাৰে (“How to Read”), আখৰ চিনিব পাৰে, সংখ্যাৰ সাধাৰণ জ্ঞান লাভ কৰে আৰু প্রাথমিক পৰ্যায়ৰ
সাধাৰণ জ্ঞান কৰিবলৈ সক্ষম হয় ।
তৃতীয় ‘৩’-
শিক্ষানীতি ২০২০ ত এই ‘৩’ত সংলগ্ন কৰিছে
এনেধৰণেঃ
১১ বছৰ বয়স – ষষ্ঠ শ্রেণী (Class 6),
১২ বছৰ বয়স – সপ্তম শ্রেণী (Class 7),
১৩ বছৰ বয়স – অষ্টম শ্রেণী (Class 8),
অর্থাৎ এই
সময়ছোৱাত যাতে সকলো শিক্ষার্থীয়ে উচ্চ প্রাথমিক শিক্ষাৰ বিষয়সমূহক জানিব পাৰে আৰু ‘Read to Learn’ অথবা ‘শিকাৰ বাবে কেনেদৰে পঢ়িব লাগে’ এই বিষয় যাতে অবগত হয় ।
চতুর্থ ‘৪’-
শিক্ষানীতি ২০২০ ৰ ৫+৩+৩+৪ ৰ শেষৰটো
‘৪’ৰ অন্তর্গত আছে-
১৪ বছৰ বয়স – নৱম শ্রেণী (Class 9),
১৫ বছৰ বয়স – দশম শ্রেণী (Class 10),
১৬ বছৰ বয়স – একাদশ শ্রেণী (Class 11),
১৭ বছৰৰ পৰা ১৮ বছৰ- দ্বাদশ শ্রেণী (Class12),
অর্থাৎ এই
সময়ছোৱাতে শিক্ষার্থীসকলে যাতে মাধ্যমিক-উচ্চতৰ মাধ্যমিক পৰ্যায়ৰ শিক্ষা লাভ কৰে,
ইয়াৰ প্রতি আমি সকলোৱে কেনেদৰে ব্যৱস্থাপন্না লব লাগে এই বিষয়ে বিতংভাৱে আলোচনা কৰা
হয় । লগতে, এই বিষয়েও উল্লেখ কৰা হয় যে দ্বাদশ শ্রেণী (Class 12) সম্পূর্ণ কৰাৰ পাছতে এজন শিশু প্রাপ্তবয়ষ্ক লাভ কৰে (অর্থাৎ ১৮বছৰত) আৰু
নিজৰ কর্ম জীৱনত পাতনি মেলিব পাৰে বা তাৰ পাছতে উচ্চ শিক্ষা গ্রহণ কৰিব পাৰে ।